Een ram of een voedster?

Voor dat je een konijn aanschaft moet je bepalen wat je wilt hebben; een ram of een voedster?Overal lees je dat een ram een stuk liever is dan een voedster. Liever vind ik absoluut het verkeerde woord. Zowel rammen als voedsters zijn erg vriendelijk. De rammen zijn alleen wat stabieler van karakter. Een voedster heeft af en toe last van haar hormonen en kan dan wat kribbiger zijn. Dat houdt in dat als je bijvoorbeeld de voerbak wilt pakken, de voedster wat chagrijnig kan reageren zo nu en dan. Ze zal dan niet zozeer bijten, maar met haar pootjes proberen op jouw hand te slaan. Als je het konijn eerst aait en tegelijkertijd de voerbak pakt, is er niets aan de hand. Rammen zijn echt “slome sukkels” en vinden eigenlijk altijd alles wel best. 

Het onderstaande kan je helpen in het nemen van een goede beslissing: 
- Als je nog niet weet of je één of meerder konijnen wilt houden, dan is een ram een prima start. Als je een ram t.z.t. laat castreren dan kun je daar later prima een jonge voedster bijzetten. Een volwassen voedster laat zich minder makkelijk koppelen; 
- Rammen en voedsters worden even groot; alleen krijgt een ram een grote kop en voedsters krijgen een onderkin (wam); 
- Rammen zijn stabiel van karakter. Als er jonge kinderen in het gezin zijn, adviseer ik een ram. Als een voedster bovenstaand gedrag vertoond, zal een kind niet snel terug durven gaan naar het konijn; 
- Een ram zul je (zeker als je hem in huis wilt houden) moeten laten castreren. Op het moment dat ze geslachtsrijp worden, gaan ze steeds meer geuren afzetten en urine sproeien. Laat je ze castreren dan is dit over en heb je een ontzettend leuk konijn. 
- Een voedster is vaak een echt dametje, met een eigen persoonlijkheid. Als fokker kun je makkelijk 5 voedsters die er identiek uitzien uit elkaar houden. Ieder dier is anders qua karakter. 
- Als je zeker weet dat je geen nestje wilt bij jouw voedster, dan is het beter om haar ook te laten castreren als ze een maand of 8-10 is. Dit om baarmoederhalskanker te voorkomen op latere leeftijd. Denk niet dat het jouw konijn niet gebeurt, want rond de 75% tot 80% van de voedsters komt hieraan vroeg of laat te overlijden. 

Hoe kun je zien of een konijn een ram of een voedster is? 
Dat gaat het beste met zijn tweeën: De een houdt het konijn met de rug tegen zich aan, het is dan wel belangrijk dat de onderkant van het konijn met de hand wordt ondersteund. Zo kun je het geslachtsorgaan van het konijn goed zien. Druk voorzichtig met duim en wijsvinger de geslachtsopening uit elkaar en druk zachtjes op de buik. Bij een voedster puilt de geslachtsopening als een tuitje naar buiten, bij een ram komt er duidelijk een penis (driehoekje) naar buiten en zal er naast de geslachtsopening vaak duidelijk balletjes zichtbaar of voelbaar (roze zakjes, als ze wat ouder zijn) zijn. Mannetjes kunnen soms hun balletjes intrekken; duw met een platte hand zachtjes op de buik en schuif de hand naar beneden. De balletjes schieten als het ware in. 
Je kunt het ook nog wel zien aan de uiterlijke kenmerken van je Franse Hangoor. Rammen hebben vaak een dikke kop en vaak ruikt hun urine wat sterker. Voedsters hebben vaak een wam, dit is een dikke kraag rondom hun kin, dit is een soort vetopslag. 
Hieronder zie je een plaatje van hoe het geslachtsorgaan van een mannetjes- of vrouwtjes konijn eruit ziet.

Verzorging

Franse hangoren hebben een vrij dikke onderwol. Dit kan klitten veroorzaken. Kam je konijn regelmatig en trek voorzichtig losse plukken uit de vacht. 

Onder het verzorgen verstaan we 2 dingen, namelijk

• Schoonmaken van de hokken
• Verzorging van het konijn zelf

Schoonmaken van de hokken:
Het is belangrijk dat je de konijnen regelmatig verschoont, vooral bij warm weer is dit ontzettend belangrijk. De ontlasting kan namelijk een broedplaats worden voor vliegen, zodat er maden kunnen ontstaan. Als een konijn maden krijgt en je bent er niet op tijd bij, dan kan het konijn, zonder dat je het merkt, van binnenuit worden opgegeten. Dit beschadigt de organen van het dier en in veel gevallen leidt het zelfs tot de dood. 

Ik verschoon zelf mijn dieren 1 keer in de week. Halverwege de week schep ik de natte plakken uit het hok en vul ik het bij met vers stro en hooi. In het bijzonder in de winter moet het dier zich lekker kunnen nestelen en dus voldoende stro en hooi in zijn hok hebben. 

Als je een konijn met jongen hebt is het aan te raden om het hok wat vaker schoon te maken, er zijn nu immers meer konijnen in het hok aanwezig die hun ontlasting kwijt moeten. 

Ook de randen en de hoeken moeten goed worden schoongemaakt ook dit is een broedplaats voor bacteriën wat kan zorgen voor allerlei konijnen ziekten. Af en toe moet je het hok even uitspuiten met water en dan kan je het hok ook meteen ontsmetten met speciale ontsmettingsmiddelen die te verkrijgen zijn in de betere dierenspeciaalzaken. Ten slotte is het belangrijk dat je konijn altijd vers water heeft. 

Om diaree/gas te voorkomen bij de konijnen kun je appelazijn is het water doen. De dosering is ongeveer 1 eetlepel op 10 liter. Verder mogen konijnen net zoveel hooi eten als ze willen, dus zorg altijd voor voldoende hooi in het hok.

Verzorging van het konijn zelf:
Bij het verzorgen van het konijn zelf zijn er eigenlijk drie punten die zeer belangrijk zijn, namelijk

• De nagels
• De vacht
• Het gebit

De nagels:
Net als bij een mens groeien de nagels van een konijn. In de natuur slijten deze nagels vanzelf bij, door het graven et cetera. Bij tamme konijnen is dit echter niet het geval. Worden bij tamme konijnen niet regelmatig de nagels geknipt, dan zullen deze krom groeien, iets wat erg pijnlijk kan zijn voor het konijn. Deze moeten dus regelmatig worden bijgehouden, wanneer verschilt per konijn, maar je moet denken aan gemiddeld eens per twee maanden. Je moet er op letten waar je knipt in de nagel, want niet de hele nagel bestaat uit dood materiaal. In de nagel van het konijn zie je bloedvaatjes lopen en deze moet je vermijden. Knip zeker 2 millimeter boven de bloedvaatjes de nagel af. Als je het niet duidelijk kunt zien, dan knip je de nagel af bij de haarlijn. 

De vacht:
Franse hangoren hebben een vrij dikke onderwol. Dit kan klitten veroorzaken. Kam je konijn regelmatig en trek voorzichtig losse plukken uit de vacht. 

Huisvesting

Het is belangrijk dat je konijn een beschut plekje heeft in zijn hok, waar hij wordt beschermd tegen regen en wind. Een konijn heeft gewoon een plekje nodig waar hij zich ongezien kan terugtrekken. Een zogenaamd draadhok (kooi) die veelal als binnenkooi wordt gebruikt, is dus absoluut niet geschikt als buitenverblijf. Je moet natuurlijk eerst een keuze maken of je jouw konijn binnen of buiten wilt huisvesten. Franse Hangoren zijn gezien hun lieve karakter uitermate geschikt om als huisdier te houden. Veel binnenhokken zijn echter te klein en veelal te laag voor dit grote konijnenras. Je moet er op letten dat het konijn ook rechtop kan staan in zijn kooi en dat hij languit kan liggen. Een kooi van 1.20 m is toch echt wel wat ze nodig hebben. Als je jouw konijn buiten wilt huisvesten, moet je er allereerst op letten waar de fokker van jouw konijn zijn dieren heeft zitten. Als de jonge dieren binnen zijn opgegroeid, dan kun je deze natuurlijk niet meteen buiten in de kou zetten. Hun vacht is daar simpelweg niet tegen bestand. Het beste kun je dan wachten tot het wat warmer wordt buiten en dan pas je konijn naar buiten zetten. Een konijn dat je buiten zet moet je niet voortdurend van binnen naar buiten plaatsen. Dus zet je een konijn buiten, haal hem dan niet telkens naar binnen, daar kunnen ze ziek van worden.
Voor zowel een binnen- als buitenverblijf geldt, hoe meer loopruimte je konijn heeft, hoe beter.
 Let er op dat als je een hok met een ren hebt, dat je ook gaas onder de grond plaats, zodat je konijn niet kan ontsnappen.

Ziekten

Niezen
Niet zo onschuldig als bij mensen. Een enkele keer kan wel eens gebeuren als het hok wat stoffig is geweest, maar als het blijft aanhouden kan het wijzen op een ernstige ziekte die in de volksmond “snot” en door de dierenartsen “pasteurellose” wordt genoemd. De ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie, die ook nog andere lichaamsdelen kan aantasten. Het konijn heeft een antibiotica kuur nodig. Deze ziekte kan chronisch worden en dan word het dus moeilijk te genezen.
Pasteurellose kan ook middenoorontsteking veroorzaken en dan houdt het konijn de nek schuin en loopt het alsof het dronken is. Deze aandoening kan ook met antibiotica worden verholpen, maar ook oordruppels werken goed. 

Je moet wel opletten dat de volgende soorten antibiotica nooit aan jouw konijn wordt gegeven.

• Amoxicillin
• Lincomycin
• Clindamycin

Deze soorten antibiotica wordt door een konijn niet verdragen en kunnen het konijn nog zieker maken. En het kan zelfs voorkomen dat het konijn hieraan overlijdt. Let hier op want sommige dierenartsen weten dit niet.

Diaree 
Diaree bij konijnen kan vele oorzaken hebben , van onschuldig tot levensbedreigend. Diaree bij heel jonge konijnen heeft vaker een dodelijke afloop dan bij oudere konijnen die al wat meer weerstand hebben opgebouwd. 

Diaree wordt dikwijls veroorzaakt door de voeding. Het konijn heeft bijvoorbeeld nogal wat sla te eten gekregen of de buitenste bladeren van bloemkool en heeft daardoor een weinig gebonden ontlasting. 

In dit geval ligt de oplossing voor de hand. Stoppen met het geven van groenvoer, volop hooi en schoon drinkwater ter beschikking stellen en na een dag of wat is alles weer normaal. Het konijn zal in bovenstaand geval ook niet echt ziek lijken. 

Heel veel fokkers worden de laatste jaren geconfronteerd met een nieuwe ziekte bij hun konijnen, die men “dikke buikenziekte” is gaan noemen. Veel onderzoek wordt hierop gedaan, maar een echte remedie is hier helaas nog niet op gevonden. Vaak wordt de ziekte toegeschreven aan clostridium besmetting. Symptomen zijn een zeer erg opgezwollen buik en waterige, groenachtige en stinkende diaree. Het konijn heeft veel pijn en de afloop is bijna altijd fataal.

Gas 
Een konijn heeft een zeer gevoelig en zeer uitgebalanceerd maagdarmstelsel. De meeste problemen in geval van een ziek konijn ontstaan in het maagdarmstelsel. Een van de meest voorkomende problemen is gas. Het ene konijn is gevoeliger voor gas dan het andere, ongeacht de grootte of het ras. Gas wordt veroorzaakt door het voer wat we geven, vooral door grote hoeveelheden kool. Kool geven wordt daarom om deze redenen afgeraden. Ook stress is een zeer belangrijke oorzaak van het niet goed functioneren van de darmen.

Redenen voor stress zijn bijvoorbeeld:

• Een operatie
• Omgevingsverandering
• Een lange autorit
• Onregelmatige voertijden
• Geen bewegingsvrijheid
• Geen aandacht
• Eenzaamheid
• Een zeer vieze kooi
• Koorts

Een konijn dat in erge mate aan gas lijdt, kan sterven als je er niets aan laat/gaat doen. Het gas veroorzaakt namelijk veel pijn, daardoor stopt een konijn met eten. Als een konijn stopt met ten dan begint de ellende pas goed. Na vierentwintig uur niet eten belandt en konijn namelijk in een zeer kritieke fase: “darmimmobiliteit”. Dit betekent dat de darmen, vanwege het ontbreken van voedsel, stoppen met bewegen. Dit proces is zeer moeilijk weer op gang te brengen. Als de darmen te lang stilliggen, ontstaat er een leverbeschadiging. De overlevingskans voor het konijn word hierdoor minimaal. 

VHD (Viral Haemorhagic Disease) 
VHD is een virus ziekte en ontzettend besmettelijk. De besmetting gaat via mest en insecten. Maar ook door materiaal dat besmet is geraakt. Gras, stro, takken et cetera. Dus als je tijdens een boswandeling door een paar besmette keutels bent gelopen dan kun je dit ongewild mee naar huis nemen. 

VHD heeft drie vormen, namelijk:

• De zeer verlopende vorm; het konijn overlijdt direct.
• De snel verlopende vorm; het konijn stopt met eten, heeft het benauwd, begint met knarsetanden, koorts, slechte coördinatie et cetera. Soms hebben ze zulke hevige pijnen dat ze beginnen te schreeuwen. In het laatste stadium van deze ziekte scheidt het konijn bloederig schuim af. De dood zal hierna snel volgen.
• De milde, zeldzame vorm; het konijn hersteld en word vervolgens voor de rest van zijn leven immuun, helaas komt dit maar zelden voor.
  Een konijn kan hiertegen geënt worden en de meeste dierenartsen adviseren dit ook te doen.
  
  

Myxomatose 
Deze ziekte is uitgevonden door mensen om de overpopulatie van konijnen in bijvoorbeeld Australië in toom te kunnen houden. Deze ziekte is levensgevaarlijk en levensbesmettelijk voor konijnen. Het kan op vele manieren worden overgedragen, maar de meest voorkomende zijn toch wel via steekinsecten zoals muggen en konijn-konijn contact. 

Het spreekt voor zich dat je konijn het grootste risico loopt als je nabij bos of duin woont, waar ook wilde konijnen leven. Maar ook een binnenkonijn in de stad is niet veilig. Muggen en vlooien zijn overal. Je kunt muggen en andere insecten natuurlijk weren door je huis volledig in te dekken door horregaas, maar ook hier kan een mug zich doorheen werken. 

Wanneer het konijn besmet is zullen er op het konijn bulten ontstaan (bij de oren, de anus, de ogen et cetera), de zogeheten Myxomen. Het kan een week duren voordat het konijn overlijdt, maar je begrijpt dat het een lange lijdensweg is. Het dier kan amper zien en zal verhongeren omdat hij geen eten kan zoeken. 

Mocht je bang zijn voor de Myxomatose, de enting werkt binnen zeven dagen. De incubatietijd ligt tussen de 1 en 7 dagen. 

Wat enten betreft; als je konijn buiten woont dan kun je hem het beste twee maal of vaker per jaar laten enten. Vooral in de zomer zijn er veel muggen en loopt je konijn dus extra risico. De entstof werkt maar 2 tot 4 maanden. Zorg dat je een entboekje hebt waarin de entingen worden bijgehouden, ook word geadviseerd om het serienummer van de enting te laten noteren. 

Een goede fokker verkoopt zijn konijnen pas als ze geënt zijn. Vaak om kosten te besparen halen zij de entstof bij de dierenarts en enten de dieren vervolgens zelf. In dat geval moet je gewoon vertrouwen op het woord van de fokker, want er zullen dan geen entboekjes aanwezig zijn.

Cocciodose 
Bijna ieder konijn draagt coccidien bij zich, de meeste konijnen worden er niet ziek van, maar bij verminderde weerstand, slechte leefomstandigheden of stress kan de ziekte toeslaan. Het gaat om darmparasieten die het darmstelsel en soms de lever aantasten. Als een jong konijn overlijdt, komt dit vaak door deze ziekte.

De symptomen van coccidiose treden meestal op tijdens of vlak na stress, bijvoorbeeld door weersveranderingen, omgevingsveranderingen, een lange autorit, een zeer vieze kooi of bij koorts. In het algemeen wordt het darmkanaal het eerst aangetast, wat in milde gevallen resulteert in diarree. In ernstige gevallen is de ontlasting waterig, met stukjes ontlasting en kan er zelfs bloed in de ontlasting voorkomen. Het konijn droogt hierdoor snel uit, verliest gewicht, wordt lusteloos en wil niet meer eten en/of drinken.

Wat te doen
Voor de behandeling van coccidiose kunnen op sulfa gebaseerde medicijnen gekozen worden, zoals bijvoorbeeld ESB3 of clazuril. Het meest effectieve middel om coccidiose te behandelen is toltrazuril .  Dit middel werkt op alle stadia van de coccidiën cyclus, dus ook op de vroegste deling. Toltrazuril is verder ook het meest effectieve middel bij levercoccidiose. Dit middel kan direct worden ingeven of door het drinkwater worden verstrekt. Het is verstandig de kuur te herhalen.